Özellikle son yıllarda üniversite öğrenimi görerek meslek sahibi olmuş insanların işsizlikten daha fazla şikayet ettiklerini görüyoruz. Atanamayan öğretmenler, KPSS sınavları ile devlet memuru olmaya çalışan pekçok üniversite mezunu ve işsiz mühendisler gazetelerde okuduğumuz örneklerden bazıları. Acaba işgücünün görece nitelikli kısmını…
Kapitalist sistemin uzmanlıkların çok hızlı bir şekilde değiştiği, uzmanlık olmaktan çıktığı, teknolojinin hızlı bir şekilde değiştiği ve yaşamdaki yansımalarının oldukça yoğun hissedildiği bir dönemindeyiz. Bütün bu değişmelere, teknolojik gelişmelere rağmen kapitalist sistem bütün güdülerini olduğu gibi koruyor: daha fazla kâr,…
Giriş Günümüzde yaşanan iktisadi, siyasal, toplumsal ve mekânsal süreçleri anlamak için kapitalizmin gelişim seyrine bakmak anlamlı olacaktır. Yapılacak değerlendirmenin geçerli olması için kullandığınız kavramlar dizisini iyi seçmeniz gerekmektedir. Seçtiğimiz kavramlar dizisi dünyayı nasıl kavradığımızı açıklamakta bize son derece kolaylık sağlayacaktır.…
GİRİŞ Yüksek eğitim, iş garantisi, dolgun ücret, işte özerklik, toplumsal saygınlık vb. özellikler çağrıştıran mühendislik, mimarlık, doktorluk, avukatlık, öğretmenlik gibi nitelikli emek alanlarında yaşanan dönüşüm, meslekler konusundaki güncel tartışma başlıklarından birisini oluşturuyor. Dünyanın birçok ülkesinde olduğu gibi Türkiye’de de eğitimli…
Taşeron çalışma, sermayenin kâr oranlarını korumak ve arttırmak için üretim sureçlerini parçalaması sonucu ortaya çıkmış ve kapitalizmin, emeği sömürme olanaklarını kölelik düzenindeki koşullara uyarlamak için bulunmuş bir yöntemdir. Taşeron uygulamaları ile zora dayalı sermaye birikim rejimi devlet eliyle yasallaştırılmış olur.…
Çalışmak gün geçtikçe daha yorucu ve insanın ömrünü tüketici hale geliyor. Sermayenin emeği kontrol etme yöntemleri, dönemin koşullarına göre yinelenen bir süreç oluşturuyor. 19. ve 20. yüzyılda fabrika işçileri için oluşturulan denetim yöntemleri şimdi tüm çalışanları kapsayacak biçimde genişliyor. Bugün…
İşsizlik, güvencesizlik, kötü çalışma koşulları, uzunca bir süredir mühendislik, mimarlık, doktorluk, bankacılık, avukatlık, öğretmenlik, gazetecilik gibi lisans eğitimi gerektiren meslekler için de geçerli. Bu sorunlar çeşitli boyutları ile gerek bu mesleklerin üyeleri gerekse emek dünyası tarafından tartışılıyor. Özellikle geçtiğimiz iki…
“Evimde bir oturma odası, büyük bir mutfak ve aile fertleri için birer yatak odası olsun, işim öyle zihin kurcalayıcı olsun ki, onu yaparken mutlu mu mutsuz mu olduğumu ne fark edeyim, ne de umursayayım. Alın teriyle dişe dokunur hizmetlerde bulunan…
Günümüzde emeğin nitelikleri ve nitelikli emek hakkında pek çok tartışma yürütülmektedir. Bu konu ile ilgili tartışmalara girişmeden önce kısaca nitelikli emekten ne anladığımızı tanımlamaya çalışacağız. Emek – Emek Gücü Kapitalizm egemen üretim ilişkisi olana dek, geniş kitleler emek harcadıkları uğraşlardan elde…
Kapitalizm üretim ilişkilerini biçimlendirirken, üretim süreci ve üretim güçleri üzerinde değişiklikler yapar. Çalışanlar için bu değişiklikler üretim güçleri üzerinde sermayenin kurmaya çalıştığı denetim ile görünür hale gelir. Kapitalizmin nitelikli emek gücü üzerinde denetim kurma arzusu, zanaatkarları kapitalist üretim süreci içinde…